HER ALANDA TÜRKÇE AD
Ülkemizde yabancı kaynaklı söz, sözcük ve yazıların her alanda kullanımı oldukça yaygınlaşmıştır. Bütün il ve ilçelerimizin ana ve ara yollarını yabancı adlar ve yazılar kaplamış durumdadır. Kişi adlarından işyerleri adlarına kadar yaygınlaşan ve yerleşen yabancı adlar, bir sömürge ülkesinde görülebilecek boyutlara ulaşmıştır. Türkçe korumasız ve savunmasız kalmıştır. Türkçenin kullanımında yaşanan olumsuzluklar Türk kimliğini, bağımsızlığını etkiler boyutlara ulaşmak üzeredir.
Binlerce yıllık geçmişiyle, yeryüzünün geniş bir parçasında çeşitli lehçeleriyle 300 milyonun üzerinde konuşuruyla, çok güzel ses, biçim ve söz dizimi özellikleriyle, geniş söz varlığıyla yeryüzünün en güçlü dillerinden biri olan Türkçe, ne yazık ki bugün birtakım sorunlarla karşı karşıyadır. Yaşamın çeşitli alanlarında yaşanan yabancılaşma akımı içerisinde yabancı kaynaklı sözlerin olur olmaz her yerde kullanılması; iş yerlerine, ürünlere yabancı kaynaklı adlar verilmesi ve kitle iletişim alanında Türkçenin yanlış kullanılması karşısında birtakım yasal düzenlemelere gidilmesi gerekmektedir.
Gerekçemiz:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 3’üncü maddesi şöyledir: “Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. Bayrağı, şekli kanunda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli marşı “İstiklal Marşı”dır. Başkenti Ankara’dır.”
Türkiye Cumhuriyeti Anayasa’sının 3’üncü maddesinde Türkiye Devleti’nin “Dili Türkçe’dir.” diye açıkça yer almaktadır. Bu kesinliğe karşın Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde başta büyükşehirlerimiz olmak üzere birçok kentimizin ana ve ara yollarında ikinci bir dille yazılmış çok sayıda iş yerleri ve ticari kuruluş tanıtısı (levha ve tabelası) bulunmaktadır. Günümüzde, Türk abecesi, yazısı ve Türkçe sözcükler ile yazılan işyeri ve ticari kuruluş tanıtı (levha ve tabela) sayısı neredeyse azınlıkta kalmış durumdadır.
Hızla artan işyerleri ve ticari kuruluş adlarındaki yabancılaşmaya dur denilmesi, daha fazla geç olmadan devletimizin bu alanda ivedilikle yasal düzenleme yapması gerekmektedir.
Dil, kültürün en kuvvetli ögesi olarak insanlık tarihi boyunca hep var olmuştur. Atalarımızın bize bıraktığı en güzel ögelerden birisi de dildir. Bu önemli ögeler güzel yurdumuz ve günümüze dek hiç kesintiye uğramadan varlığını devam ettiren, dünyada 4-5 dilden biri olma özelliğine sahip olan güzel dilimizdir.
Yukarıdaki genel gerekçeye dayanarak işyeri adlarında Türk abecesi, yazısı ve Türkçe sözcükler kullanılmasına ilişkin öneride bulunulmasına, kamuoyunun ilgisinin çekilmesine gerek duyulmuştur. Uygulama sonucu, güzel Türkçe’miz ve yazımız işyerleri ve ticari kuruluşların tanıtılarında (levha ve tabelalarında) övünçle yer alacaktır.
İş yerlerinde Türkçe ad kullanılması yolunda belediyelerimizle iş birliği içerisinde çalışmalar yapılmalıdır.
Bu amaçla;
Öncelikle Türkiye Cumhuriyeti Devleti bu konuda gerekli adımı atarak, yasal düzenlemeleri yapmalı, valilikler, kaymakamlıklar ile belediyeler; işyerleri ve ticari kuruluşlarda Türkçe adların kullanılması ile ilgili gerekli düzenleme ve çalışmaları ivedilikle yapmalı ve uygulatmalıdır.
Devletimizin yapacağı yasal düzenleme gereği valilikler, kaymakamlıklar, büyükşehir, il, ilçe, belde belediyeleri, sorumluluk alanlarında işleyen iş yerlerinin tanıtılarının Türkçe ad ve yazı ile olması konusunda çalışma başlatmalıdırlar. Tanıtısı yabancı ad ve yazı olan işletmelerin tanıtıları, Türkçe ad ve yazı olarak değiştirilmelidir.
Ülkemiz genelinde işyeri ve ticari kuruluşlardaki yabancı dille yazılmış tanıtılar sömürge görüntüsünü andırıyor. Bir de sığınmacıların özellikle de Suriyelilerin sayılarının artması ve işletmeci olmalarıyla kentin bazı bölgelerinde Arapça tanıtıların sayılarının artması üzerine yurttaşlardan gelen yakınma ve istekleri valiliklerimiz, kaymakamlıklarımız, belediyelerimiz değerlendirerek çalışma başlatmalıdırlar.
Yabancı tanıtı ve yazıların kullanımının yoğun olarak görüldüğü yerlerde, işletmecilerin yabancı dil ve yazıdaki tanıtılarını Türkçe ad ve yazıyla değiştirmesini istemelidirler.
Belediyelerin Duyuru Tanıtım Uygulama Yönetmeliği’nde; “Belediyelerinin sorumluluğunda bulunan alanlarda tanıtıların tamamı ülkemizde kullanılan yazıya uygun ve Türkçe olmak zorundadır. Ancak uluslararası firmalarla tescilli markalara ait tanıtılar bu tanımın dışındadır. Bunun dışındaki tüm bilgiler Türkçe olmak zorundadır.” ibaresi yer almalıdır. İşletmecilerin işletme tanıtılarında Türkçe kullanması sağlanmalıdır.
Yasal dayanak olmadığı için bir yaptırım gücü olmasa bile Türkçeyi bozan, yabancılaştıran kurumlara, kuruluşlara uyarı ve bilgilendirme yazıları gönderilmelidir.
Dilde Fikirde İşte Birlik Yolu Derneği, tüzük ve amacı gereği, Türklük için yaşamsal bir konu olarak gördüğü Türkçe ad ve yazıların her alanda kullanılması çalışmalarında, gönüllü olarak yer alacağını ve öncülük edeceğini kamuoyunun bilgilerine sunar.
“Yolumuz, dilde fikirde işte birlik yoludur. Bu yol, kutlu yoldur.”
Dilde Fikirde İşte Birlik Yolu Derneği