2020 Haziran ayında Doğu Türkistan’da neler oldu?
Uygur Araştırma Enstitüsü 2020 Doğu Türkistan raporunu yayımladı. Raporda Doğu Türkistan’daki uygulamaların yanı sıra dünyada da Doğu Türkistan’la ilgili meydana gelen gelişmeler hakkında döküm veriliyor. Raporu bölümler hâlinde yayımlıyoruz.
Muhammed Ali
Çin’e karşı parlamentolar arası ittifak kuruldu
2020-06-04
4 Haziran’da ABD, İngiltere, Almanya, Avustralya, Kanada, Japonya, Norveç, İsveç ve Avrupa Birliği olmak üzere dokuz ülkenin milletvekillerinden oluşan “Çin’e karşı Parlamento Komisyonu” oluşturulduğu duyuruldu.
Kısaca IPAC olarak adlandırılan komisyonda, aralarında ABD Senatosu Marco Rubio ve Robert Menendez, Avrupa Parlamentosu Üyesi Reinhard Butikofer ve Parlamento Üyesi, eski İngiliz muhafazakar lideri Ein Duncan Smith de dahil olmak üzere 18 üye yer alıyor. Danışman kurulunda ise Uygur Araştırma Enstitüsü Müdürü Erkin Ekrem ve İngiltere’deki Uygur aktivist Rahime Mahmut da yer alıyor.
Kaşgar’ın Eski Şehri’nin yıkımı Pekin’in Uygur Türklerine karşı kültürel kampanyasının sembolü
2020-06-05
Çin hükümeti Kaşgar’ın Eski Şehrinin çoğunu, Uygurlar için kültürel önemi nedeniyle tamamen yok etti.
Washington merkezli Uygur İnsan Hakları Projesi (UHRP), “Kaşgar Baskısı: Uygur Kültürünün Beşiğinde Zorla Yeniden Yapılanma, Sömürü ve Gözetleme” başlıklı yeni raporunda, Çin hükümetinin, Uygur kültürünün somut yönlerini ortadan kaldırma kampanyasını özetliyor.
Avukatlar Doğu Türkistan sorununu BM’ye taşımak için harekete geçti
2020-06-08
Türkiye’deki farklı barolarda kayıtlı 100 avukat, Hukuk ve Fikir Platformu çatısı altında bir araya gelerek Doğu Türkistan sorununu Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi’ne taşımak için harekete geçti.
BM’ye yapılacak başvuru için imza prosedürünü tamamlayan avukatlar, hazırladıkları şikayet dilekçesini gelecek hafta BM’ye gönderecek.
Uygur Türkleri “suçlarını” kabul etmeye zorlanıyor
2020-06-08
DW muhabirleri Doğu Türkistan’da 4 kişiyi ziyaret etti. Alınan bilgiye göre toplama kampındaki Doğu Türkistanlılar Çin yetkililerinin göstermiş olduğu “suçlar”dan birini seçip, “suçunu” itiraf etmeye zorlanıyor. “Suçlarını” kabul ettikten sonra Çin hükümeti tarafından yargılanıp cezaları veriliyor.
Harvard öğrencileri Çin’e Ekber Esat’ı bırakma çağrısında bulundu
2020-06-09
Doğu Türkistan’ın ünlü “Bağdaş” sitesinin kurucusu, Ekber Esat 2016 yılında ABD’den Doğu Türkistan’a döndükten sonra kaybolmuştu. Harvard Üniversitesi Hukuk fakültesi mezunu ablası Reyhan Esat, kardeşi Ekber’in 15 sene hapis cezasına çarptırıldığını doğrulamıştı. 8 Haziran’da Harvard’ın eski ve yeni öğrencileri Reyhan Esat’la beraber ABD ve Çin hükümetine mektup göndererek Ekber Esat’ın serbest bırakılmasını istedi.
Çin’in Doğu Türkistan’daki Müslüman karşıtı dinî baskısı Dışişleri Bakanlığı raporunda belgelendi
2020-06-10
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın “2019 Uluslararası Din Özgürlüğü Yıllık Raporu”nda, Çin hükümetinin, İslami inançları nedeniyle Doğu Türkistan’da Uygur Türkleri’ne ve diğerlerine yönelik devam eden insan hakları ihlalleri yer alıyor.
Rapora göre, Çin hükümeti bir milyondan fazla Uygur, Kazak, Kırgız ve diğer Müslümanları hedef alıyor, bölgedeki hapishanelerde ve toplama kamplarındakilere; siyasi eğitim, fiziksel işkence, zorla kısırlaştırma, zorla çalıştırma ve uzun süreli gözaltı da dahil olmak üzere işkenceler uyguluyor.
Türkiye Büyük Millet Meclis üyeleri meclisi Uygur Türklerinin gördüğü zulüm hakkında yasa çıkarma çağrısında bulundu
2020-06-15
Türkiye İyi Parti Milletvekili İbrahim Halil Oral ve Ayhan Erel, 11 Haziran Perşembe günü Türkiye Büyük Millet Meclisi genel kurulunda Uygurların maruz kaldığı insan hakları ihlallerinden ötürü Çin’e karşı yasa çıkarma çağrısı yaptı.
Trump, Uygur Türklerine yönelik baskılar nedeniyle Çinli yetkililere yaptırım tasarısını onayladı
2020-06-17
ABD Başkanı Donald Trump, Uygur Türklerine yönelik baskı politikalarından dolayı Çinli yetkililere yaptırım uygulanmasını öngören yasa tasarısını onayladı.
Trump, yazılı açıklamayla Çin’in Uygur Özerk Bölgesindeki Müslüman azınlığa yönelik insan hakları ihlallerini kınayan ve bazı Çinli yetkililere yaptırım uygulanmasını öngören yasa tasarısını imzaladığını duyurdu.
Tasarı, Senato’da 15 Mayıs’ta, Temsilciler Meclisi’nde de 27 Mayıs’ta onaylanarak Trump’ın imzasına sunulmuştu.
Toplama kampının canlı tanığı Sayragul Sauytbay’ın yaşadıkları kitaplaştırıldı
2020-06-24
Doğu Türkistan’daki insan hakları ihlallerinin odağı olan toplama kamplarının canlı tanığı Sayragul Sauytbay’ın yaşadıkları, Alman gazeteci yazar Alexandra Cavelius tarafından kitaplaştırıldı.
“Anahtar Tanık (Die Kron zeugin)” adlı kitap, 22 Haziran 2020 tarihinde Berlin’de yayıncı kuruluş tarafından yayımlandı. Kitabın tanıtım toplantısında, Dünya Uygur Kurultayı Başkanı Dolkun İsa da yer aldı.
ABD 2020 İnsan Kaçakçılığı Raporu’nu açıkladı
2020-06-26
25 Haziran, ABD Dışişleri Bakanlığı, ülkelerin insan kaçakçılığı hakkındaki durumları ele alan “2020 İnsan Kaçakçılığı Raporu”nu yayımladı.
Raporun Çin bölümünde ise Çin yönetiminin başta Uygur Türkleri olmak üzere, Müslüman azınlıklara yönelik politikalarına geniş yer ayrıldı.
Çin’in keyfi tutuklamalarla 1 milyondan fazla Uygur Türkü’nü, rızaları dışında toplama kamplarına tutmasına dikkat çekilen raporda, “Çinli yetkililer bu faaliyetleri farklı dine mensup azınlıkların bulunduğu diğer bölgelerde de uygulamaya başladı. Ayrıca yurt dışında yaşayan dini ve etnik azınlıkların zorla iadesini ve uluslararası olarak aranmasını istediler.” ifadelerine yer verildi.
Toplama kamplarında tutulan kişilerin çeşitli işlerde zorla çalıştırıldığı, birçoğuna para ödenmediği kaydedildi.
Çin’in Uygurlara “zorla doğum kontrol, zorla kürtaj” raporu yayınlandı
2020-06-29
Almanyalı Araştırmacı Adrian Zenz, “Sterilizations, IUDs, and Mandatory Birth Control: The CCP’s Campaign to Suppress Uyghur Birthrates in Xinjiang” adlı raporunu yayınladı. Rapordaki detaylar dünya medyasında büyük yankı uyandırdı. Rapordan afifta bulunan Associated Press (AP) ajansının haberinde, Uygur Türklerinin, Çin’ de yerel hükümetin, son yıllarda bölgedeki Uygur ve Kazak kadınları doğum kontrol yöntemleri uygulamaya zorladığı, çok çocuk yapanlara para cezası kestiği ve kamplara göndermekle tehdit ettiği öne sürüldü.
Haberde AP’nin daha önce kamplarda kalan 30 kişi ile röportaj yaptığı ve hükümetin açıkladığı verilere dayanarak doğum kontrolünün daha önce bilinenden “daha geniş çaplı ve sistematik” olduğu savunuldu.
Çin hükümetinin, yüz binlerce kadını düzenli olarak rahimlerine spiral takmaya, kürtaja ve kısırlaştırmaya zorladığı, spiral kullanımının ülke genelinde düşmesine rağmen Sincan’da ciddi şekilde artış gösterdiği kaydedildi.
Adrian Ziniz son olarak dünyaya seslendi: “Uygur bölgesinde meydana gelen zulmü durdurmak bizim ahlaki ve insani görevimizdir. Yakında sizden haber bekliyorum. Zamanında önlem alınmazsa, tarihe karşı insani sorumluluğumuz çok ciddi olacak ve bu insanlık tarihinde kalıcı bir leke olacaktır.”
IPAC, Devletlere Uygurlara yapılan zorla doğum kontrol, zorla kürtaja karşı çağrıda bulundu
2020-06-29
Çin’e Karşı Parlamentolar Arası İttifakı (IPAC) Doğu Türkistanlılara yapılan zorla doğum kontrol, zorla kürtaja karşı çıkma çağrısında bulundu
Çağrıda “Sürekli zulümler karşısında dünya sessiz kalamaz. Dünya devletlerinin, etnik, ırksal veya dini grupları “tamamen veya kısmen” yok etmeye yönelik her türlü çabayı önlemek ve cezalandırmak gibi ciddi bir görevi vardır. Bu nedenle, ülkelerimizin her birinde acil siyasi eylemde bulunma sözü veriyoruz. Hükümetlerimiz, Sincan’daki durum hakkında uluslararası, tarafsız ve bağımsız bir soruşturma yürütmek için Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararını desteklemeli; iddia edilen zulümlerin niteliğine ilişkin uygun yasal kararların alınmasını sağlamak için harekete geçmeli ve hiçbir çabadan kaçınmamalıdır. Uygur halkının ve diğer etnik azınlıkların daha fazla acı çekmesini önlemek için hızlı ve kararlı siyasi eylemlerde bulunun” denildi.
Pompeo: Çin, Sincan bölgesinde uyguladığı zorunlu aile planlama uygulamalarını sonlandırmalı!
2020-06-30
ABD Dışişleri Bakanı Pompeo, Çin’in Uygur ve Kazaklara zorunlu kısırlık, kürtaj ve aile planlaması uyguladığının ortaya çıktığını belirterek Çin Komünist Partisine bu “dehşet verici uygulamaları” sonlandırması çağrısında bulundu.
USCIRF, Uygur Müslümanlarının zorla kısırlaştırılmasının soykırımın kanıtı olduğu uyarısında bulundu
2020-06-30
Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Din Özgürlüğü Komisyonu (USCIRF), Çin hükümetinin Uygurlara ve diğer Müslümanlara yönelik baskıcı nüfus kontrol önlemlerinin – zorla kısırlaştırma dahil – uluslararası hukuk kapsamında soykırım için yasal kriterleri karşılayabileceği konusunda uyardı.
27 Ülke, İngiliz Hükümetinin Uygurlar hakkındaki açıklamasını destekledi
2020-06-30
İngiliz hükümetinin Dünya Ticaret Örgütü ve Birleşmiş Milletler (BM) büyükelçisi Julian Brycewit 30 Haziran’da 27 ülke adına ortak bir bildiri yayınlayarak Çin hükümetinin Hong Kong ve Uygurlar konusundaki tutumunu sert bir şekilde eleştirdi.
Kaynak: https://millidusunce.com/misak/2020-haziran-ayinda-dogu-turkistanda-neler-oldu/